Podstawa programowa przedmiotu technika

Cele kształcenia – wymagania ogólne

1.       I. Rozpoznawanie i opis działania elementów środowiska technicznego. Postrzeganie elementów środowiska technicznego jako dobro materialne stwo­rzone przez człowieka.

2.       Identyfikowanie różnorodnych elementów technicznych w najbliższym otoczeniu.

3.       Klasyfikowanie elementów technicznych do określonej grupy (budowlanej, me­chanicznej, elektrycznej, komunikacyjnej itp.).

4.       Rozróżnianie elementów budowy wybranych narzędzi, przyrządów i urządzeń technicznych.

5.       Wyjaśnianie działania wybranych narzędzi, przyrządów i urządzeń technicznych.

6.       Wyszukiwanie i interpretacja informacji technicznych na urządzeniach i ich opa­kowaniach.

7.       Określanie zalet i wad rozwiązań materiałowych i konstrukcyjnych zastosowa­nych do produkcji wytworów technicznych.

8.       Wykrywanie, ocenianie i usuwanie nieprawidłowości w działaniu sprzętu tech­nicznego.

9.       Wyszukiwanie informacji na temat nowoczesnych dziedzin techniki, ciekawostek i wynalazków technicznych.

10.  Projektowanie i konstruowanie modeli urządzeń technicznych z wykorzystaniem zestawów poliwalentnych.

 

II. Planowanie i realizacja praktycznych działań technicznych (od pomysłu do wytworu).

1.        Rozpoznawanie potrzeby wykonania wytworu technicznego. Motywacja do działania. Analiza możliwości wykorzystania wykonanego wytworu.

2.       Planowanie i wykonywanie pracy o różnym stopniu trudności.

3.       Posługiwanie się rysunkiem technicznym, czytanie instrukcji słownej i rysunko­wej podczas planowania i wykonywania pracy wytwórczej.

4.       Opracowanie planu pracy (nazywanie czynności technologicznych, uzasadnianie potrzeby zachowania odpowiedniej kolejności czynności technologicznych, sza­cowanie czasu potrzebnego na wykonanie poszczególnych czynności).

5.       Organizowanie stanowiska pracy (dobór narzędzi, przyrządów i urządzeń do ob­róbki danego materiału).

6.       Poszanowanie zasad i norm regulujących proces wytwarzania wytworu technicz­nego (regulamin pracowni, zasady BHP, współpraca w grupie, kontrakt).

7.       Komunikowanie się językiem technicznym.

8.       Wyszukiwanie informacji na temat możliwości udoskonalenia działania realizo­wanego wytworu.

9.       Przewidywanie skutków własnego działania technicznego, podejmowanie dzia­łań z namysłem i planem pracy.

10.   Wartościowanie własnych możliwości w zakresie planowania, wykonywania i modernizacji tworzonych wytworów.

11.   Rozwijanie cech: dokładności, precyzji i ostrożności.

12.   Oszczędne i racjonalne gospodarowanie materiałami, czasem i własnym poten­cjałem.

13.   Poczucie odpowiedzialności za wyniki pracy grupowej.

14.   Samoocena realizacji zaplanowanego wytworu technicznego.

 

III. Sprawne i bezpieczne posługiwanie się narzędziami i sprzętem technicznym.

 

1.        Interpretacja informacji dotyczących bezpiecznej eksploatacji urządzeń tech­nicznych i ich bezawaryjności. Analiza instrukcji obsługi.

2.       Sprawne posługiwanie się podstawowymi narzędziami do obróbki ręcznej i me­chanicznej, narzędziami pomiarowymi oraz urządzeniami domowymi.

3.       Przewidywanie zagrożeń z niewłaściwego użytkowania sprzętu technicznego.

4.       Analizowanie sytuacji zagrażających zdrowiu i życiu podczas pracy z narzędziami i urządzeniami. Procedura postępowania podczas wypadku przy pracy. Umie­jętność udzielenia pierwszej pomocy przedmedycznej w typowych sytuacjach zagrożenia.

5.       Utrzymywanie ładu na stanowisku pracy. Przestrzeganie zasad bezpieczeństwa i higieny pracy.

6.       Przyjmowanie postawy odpowiedzialności i ostrożności przy posługiwaniu się narzędziami i obsłudze urządzeń technicznych.

7.       Poszanowanie narzędzi, urządzeń, sprzętu technicznego oraz własnej pracy i pracy drugiego człowieka.

 

IV. Dostrzeganie wartości i zagrożeń techniki w aspekcie integralnego rozwoju człowie­ka i poszanowania jego godności.

 

1.       Rozpoznawanie osiągnięć technicznych, które przysłużyły się rozwojowi postępu technicznego, a tym samym człowiekowi (lżejsza praca, komfort życia).

2.       Charakterystyka zagrożeń występujących we współczesnej cywilizacji spowodo­wanych postępem technicznych (wojny, terroryzm, zanieczyszczenie środowi­ska, zagrożenie zdrowia psychicznego i somatycznego itp.).

3.       Przewidywanie zagrożeń ze strony różnych wytworów techniki i urządzeń tech­nicznych.

 

              V. Rozwijanie kreatywności technicznej.

       1. Poznawanie siebie oraz swoich predyspozycji do wykonywania zadań tech-nicznych. 

       2. Rozwijanie zainteresowań technicznych.

       3. Przyjmowanie postawy twórczej, racjonalizatorskiej.

 

VI. Przyjmowanie postawy proekologicznej. Przyjmowanie postawy odpowiedzialności za współczesny i przyszły stan środo­wiska.

 

1. Kształtowanie umiejętności segregowania i wtórnego wykorzystania odpadów znajdujących się w najbliższym otoczeniu.

2.  Eko-technologie pomocne w ochronie środowiska.

3. Ekologiczne postępowanie z wytworami technicznymi, szczególnie zużytymi.

 

Treści nauczania – wymagania szczegółowe

 

I.                    Kultura pracy. Uczeń:

1) przestrzega regulaminu pracowni technicznej;

2) przestrzega zasad bezpieczeństwa i higieny pracy na stanowisku;

3) wyjaśnia znaczenie znaków bezpieczeństwa (piktogramów);

4) dba o powierzone narzędzia i przybory;

5) współpracuje i podejmuje różne role w pracy w zespole;

6) posługuje się nazewnictwem technicznym;

7) wykonuje prace z należytą starannością i dbałością;

8) jest świadomym i odpowiedzialnym użytkownikiem wytworów techniki;

9) śledzi postęp techniczny oraz dostrzega i poznaje zmiany zachodzące w technice wokół niego;

10) ocenia swoje predyspozycje techniczne w kontekście wyboru przyszłego kierunku kształcenia.

 

II.                  Wychowanie komunikacyjne. Uczeń:

 

1) bezpiecznie uczestniczy w ruchu drogowym, jako pieszy, pasażer i rowe-rzysta;

2)interpretuje znaki drogowe dotyczące pieszego i rowerzysty;

3)konserwuje i reguluje rower oraz przygotowuje go do jazdy z zachowaniem zasad bezpieczeństwa.

 

III.                Inżynieria materiałowa. Uczeń:

 

1) rozpoznaje materiały konstrukcyjne (papier, drewno i materiały drewno­pochodne, metale, tworzywa sztuczne, materiały włókiennicze, materiały kompozytowe, materiały elektrotechniczne) oraz elementy elektroniczne (rezystory, diody, tranzystory, kondensatory, cewki itp.);

2) określa właściwości materiałów konstrukcyjnych i elementów elektronicz­nych;

3) charakteryzuje materiały konstrukcyjne i elementy elektroniczne;

4) stosuje odpowiednie metody konserwacji materiałów konstrukcyjnych;

5) dokonuje wyboru materiału w zależności od charakteru pracy;

6) dobiera zamienniki materiałowe, uwzględniając ich właściwości;

7) racjonalnie gospodaruje różnorodnymi materiałami;

8)rozróżnia i stosuje zasady segregowania i przetwarzania odpadów z różnych materiałów oraz elementów elektronicznych.

 

IV.                Dokumentacja techniczna. Uczeń:

1) rozróżnia rysunki techniczne (maszynowe, budowlane, elektryczne, kra­wieckie);

2) wykonuje proste rysunki w postaci szkiców;

3) przygotowuje dokumentację rysunkową (stosuje rzuty prostokątne i akso­nometryczne);

4) czyta rysunki wykonawcze i złożeniowe;

5) analizuje rysunki zawarte w instrukcjach obsługi i katalogach;

6) odczytuje i interpretuje informacje zamieszczone w instrukcjach obsługi urządzeń, na tabliczce znamionowej, opakowaniach żywności, metkach odzieżowych, elementach elektronicznych itp.;

7) projektuje i konstruuje modele urządzeń technicznych, w tym elektryczno- -elektronicznych.

 

V.                  Mechatronika. Uczeń:

1) wyjaśnia na przykładach prostych urządzeń zasady współdziałania elemen­tów mechanicznych, elektrycznych i elektronicznych;

2) odpowiedzialnie i bezpiecznie posługuje się sprzętem mechanicznym, elek­trycznym i elektronicznym znajdującym się w domu, w tym urządzeniami oraz technologią służącą do inteligentnego zarządzania gospodarstwem do­mowym;

3)konstruuje, m.in. z gotowych elementów, zabawki, roboty, modele mecha­niczno-elektroniczne, w tym programowalne.

VI. Technologia wytwarzania. Uczeń: 1) rozróżnia rodzaje obróbki różnych materiałów;

2) dostosowuje rodzaj obróbki do przewidzianego efektu końcowego;

3) dobiera i dostosowuje narzędzia wykorzystywane do określonej obróbki;

4) bezpiecznie posługuje się narzędziami, przyborami i urządzeniami;

5) opracowuje harmonogram działań przy różnych formach organizacyjnych pracy;

6) reguluje urządzenia techniczne;

7) dokonuje pomiarów za pomocą odpowiedniego sprzętu pomiarowego;

8) dokonuje montażu poszczególnych części w całość;

9) stosuje różne rodzaje połączeń (rozłączne i nierozłączne, pośrednie i bezpo­średnie, spoczynkowe i ruchowe).